POPÜLER YAZILAR
EN SON YAZILAR
EN SON HABERLER
CHECK UP RANDEVUSU AL

Sindirim sistemi kanserleri nelerdir?

Sindirim sistemi (Gastrointestinal sistem) kanserleri; yemek borusu (Özofagus), pankreas, mide, kolon, rektum, anüs, karaciğer, safra yolları (Bilier sistem) ve ince bağırsaklar gibi sindirim sistemi organlarını etkileyen kanserleri tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir.

Sindirim sistemi kanserleri hem Türkiye’de hem de dünya çapında yaygındır. Kanser erken bir aşamada tespit edildiğinde tedaviler daha etkilidir ve bu maalesef kimi zaman mümkün olmayabilir.

Bu kanserler içerisinde kalın bağırsak ve rektum (Kolo-rektal) kanserler, ülkemizde de en yaygın ve tedavisi en yüz güldürücü kanserlerden biridir. Yaklaşık %5-10’u kalıtsal bir genetik risk faktöründen kaynaklanırken çoğunluğu gelişigüzel ortaya çıkar. Büyük oranda da sağlıksız yaşam koşulları ile ilişkilidir. Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri sindirim sistemi kanseri riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Düzenli egzersiz, meyve ve sebzelerden zengin, az yağlı bir diyet, minimum kırmızı et ve ılımlı alkol içeren bir yaşam tarzı ile riskte belirgin bir azalma sağlanabilir. Düzenli aralar ile yapılan kolorektal tarama; poliplerin kansere dönüşmeden önce bulunup çıkarılmalarını sağlayarak, kolon kanseri riskini de önemli ölçüde azaltabilir.

Kolorektal kanser riskinin yaşla birlikte arttığı bilinmektedir, ancak son zamanlarda 50 yaşın altındaki hastalarda da görülme sıklığı hızla artış göstermektedir. Bu nedenle; düzenli kolorektal kanser taramasının 45 yaşında başlaması önemlidir. Kolorektal kanserlerin erken tespit edilerek; gastrointestinal sistem cerrahı, medikal onkolog, gastroenterolog, radyasyon onkoloğu, radyolog ve patologdan oluşan bir ekip ile yüksek oranda tedavi edilebilir.

Sindirim sistemi kanserleri neden olur?

Bazen, hücre düzeyinde bir değişiklik anormal hücrelerin büyümesine neden olduktan sonra bu organlardan birinde bir tümör oluşabilir. Bu tür bir değişikliğe altta yatan koşullardan yaşam tarzı seçimlerine ve genetiğe kadar her şey neden olabilir.

Gastrointestinal kanserlerin en yaygın türleri şunlardır:
  • Yemek borusu (Özofagus) kanseri
  • Mide kanseri
  • Kalın bağırsak ve Rektum (Kolorektal) kanseri
  • Pankreas kanseri
  • Karaciğer kanseri

Nöroendokrin tümörler, gastrointestinal stromal tümörler ve anal kanser dahil olmak üzere diğer tipler çok daha az gözlenir.

Genel olarak, gastrointestinal kanserlerin erkeklerde gelişme olasılığı daha yüksektir ve risk yaşla birlikte artar. Çalışmalar bu kanserleri sigara, alkol tüketimi ve sağlıksız beslenme ile ilişkilendirmiştir. Tümörler ayrıca yemek borusunda reflü hastalığı, midede Helicobacter pylori enfeksiyonu, pankreasta diyabet, kalın bağırsakta inflamatuar bağırsak hastalıkları (Ülseratif kolit ve Crohn), karaciğerde hepatit B veya C virüsü enfeksiyonu veya siroz gibi altta yatan hastalıklardan da kaynaklanabilir. Sindirim sistemi kanserlerinin küçük bir yüzdesi de kalıtsaldır.

Sindirim sistemi kanserlerin belirtileri nelerdir?

Sindirim sistemi kanseri belirtileri, tümör ileri evreye gelene kadar ortaya çıkmaz. Daha sonra belirtiler kanserin türüne göre farklılık gösterir. Yemek borusu kanseri olan hastalar yutma güçlüğü çekebilirken, mide kanseri olanlar ülser benzeri semptomlar (örneğin hazımsızlık, iştahsızlık, şişkinlik, ağrı veya kanama) fark ederler. Karaciğer kanseri ve pankreas kanseri de karın ağrısına yol açabilir ve kolorektal kanser bağırsak düzeninde değişikliğe veya kanamaya neden olabilir.

Sindirim sistemi kanserleri nasıl teşhis edilir?

Hastaların belirtileri varsa ve doktorun sindirim sistemi kanseri şüphesi varsa, aşağıdaki testlerden bazıları yapılabilir;

  • Yemek borusu, mide ve ince bağırsak hattında yer alabilecek tümörler için Endoskopi
  • Kolon ve rektumda daha sonra kansere dönüşebilecek polipleri kontrol etmek için Kolonoskopi
  • Kanda kanser belirteci olabilecek değişikleri tespit edebilmek için Laboratuvar testleri
  • Sindirim sisteminin herhangi bir yerindeki anormal dokuları tespit edebilmek için Görüntüleme çalışmaları (X-Ray, Ultrason, Bilgisayarlı Tomografi, Manyetik Rezonans, PET tarama)
  • Anormal dokulardan örnek almak ve kanser hücrelerinin varlığını tespit edebilmek için Biyopsi


Sindirim sistemi kanserleri nasıl tedavi edilir?

Nadiren tedavi için gerekli olan tek şey ameliyat olabilir. Cerrahi, çevre doku ve lenf düğümleri ile birlikte tümörün tamamen çıkarılmasını içerir. Sindirim sistemi kanserlerinin çağdaş tedavisi ancak doktorlar ile değil, alanında deneyimli sindirim sistemi cerrahı, medikal onkolog, gastroenterolog, radyasyon onkoloğu, radyolog, patologdan ve klinik diyetisyenden oluşan bir ekip çalışması ile mümkün olabilir.

BU BÖLÜMDE HİZMET VEREN DOKTORLARIMIZ

Prof. Dr. İsmail GÖMCELİ
Genel Cerrahi, Kanser Merkezi, Gastroenteroloji Cerrahisi
Medstar Antalya Hastanesi